5 Eylül 2018 Çarşamba

SANAT TOPLUM İÇIN MİDİR ? YOKSA SANAT, SANAT İÇİN MİDİR?

Sanat,sanat için yapılırsa değer kazanır. Bu zamana kadar damga vuran sanat eserleri sanat için  yapılmıştır. Toplum için  sanat 2. sırada yer alır. Çünkü  sanatçı  yaptığı  eserde ister istemez toplumun duygularını  ifade eder fakat yine kendinde uyandırdığı hisler üzerinden. En ünlü  tablolara bakacak olursak genellikle daha üstün  sanatlar ortaya çıkarılmaya çalışıldığını görürüz. En basit örneklerinden Leanordo Da Vinci ünlü tablolarından biri olan dünyaya damgasını vuran "Monalisa" mükemmel  bir sanat eseri olmasının  yanı  sıra mükemmel bir bilim içeriyor. Monalisa'nın nerden bakarsanız bakın sizi takip eden gözleri, yüz mimiklerini anlamayalım diye duraklarının ve gözünün yanının silik olması; yüzünün yarısını kapatıcanca bize tebessüm eden monalisa ve arkada ki kıyamet sizce bunlar toplumun için  mi yapılmıştır yoksa sanatçı, sanatını zirveye ulaştırmak için mi yapmıştır ? Yeri geldiği vakit Picasso'nun Guernica'sı gibi sanat toplum içinde  yapılır. Picasso'dan örnek vermişken  oradan ilerleyelim. Kendisi kübist bir ressamdı politik, siyasi çizimlerde yapardı bireysel çizimlerde lakin hiç  bir zaman reailst çizimler yapmadı bunu farklı bir sanat şekliyle;eserlerini farklı  parçalara  bölerek  farklı  şekiller  yaptı. Çünkü onun içinde  önemli  olan toplumun anlaması değil  olağanüstü, farklı  bir sanat ortaya koymak istemesinden kaynaklanıyordu. Sanatçının görevi güzellik duygusunu estetik yoluyla uyandırmak, topluma bir mesaj vermek değil.Hep resim üzerinden örnek verdim birazda metinler üzerinden gidelim. Topluma mesaj verilmek üzeri kurulan metinlere öğretici metin diyoruz, bir mesaj içermeyen insanın  hayal dünyasına hitap eden metinlere ise sanatsal metinler diyoruz. Ne demek istediğim gayet net belli oluyor burada sanırım. Sanatçının  ilk görevi  estetik ve güzelliktir, öğreticilik hep ikinci plandadır dostlarım. Sanat toplumu eğitmek için  güzel  bir yöntemdir, karanlıktan  sıyrılmamızı sağlar bize yol gösterir. Çünkü  oda aslında  içimizden  biridir bizim yaşadıklarımızı  yaşar  ve istemsizce bunu sanatına aktarır.

 Aslında bilimede yol gösteren de  sanattır. Aya çıkılmadan önce kitabı yazılır  örneğin.

 İnsanoğlu ilk hayal eder, her şeyin  başı sanattan geçer  aslında. Taş devrinden tutun bu zamana kadar sanatçılarda, sanatta hep varoldu. Sizce bugünlere kadar gelen mağaradaki figürleri yapanlarda sanatçı değil miydi ? Sanat bir bakıma insanın kendini ifade edişi  olduğundan hep bir parçamızdı. Ve dönemine göre hep farklılık gösterdi. Lâkin çoğu zaman sanatçıların hedefi daha üstün bir sanat eseri ortaya koymak oldu tabi toplumun, yaşadığı ortamın, hayatının, coğrafyasının etkileri hep eserlerde görülür lakin yinede öğreti kaygısı pek azında rastlanır. Sanırım bu durum en çokta resim sanatında belirgindir.

 Benim görüşlerim ve sağlamam böyleydi. Peki:

 Sizce sanat sanat için midir yoksa toplum için mi ?